Restorasyon Forum

Hoşgeldiniz Ziyaretçi. Lütfen giriş yapın veya kayıt olun.

Restorasyon Forum - Reklam Alanı

Gönderen Konu: Cam Üretme Teknikleri  (Okunma sayısı 5795 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

RestorasyonForum

  • Yönetici
  • *****
  • İleti: 739
Cam Üretme Teknikleri
« : 05 Mart 2009, 21:51:45 »
Anadolu Antik Camları

Cam Üretme Teknikleri ve Camcılıkla İlgili Terimler


Bugün kullanılmakta olan cam üretme teknikleri, Antik Dönemden beri bilinmekte ve kullanılmaktadır. Cam üretiminde kullanılan aletlerde de, cam üfleme tekniğinin bulunmasından beri geçen süre içerisinde önemli bir değişiklik olmamıştır. Yalnızca fırınlarda, kimyada ve toptan üretim motorlarında teknik gelişmeler olmuştur. Üretim tekniklerinde meydana gelen ilerlemelerin çoğu ise, endüstri devrimi sonucunda ortaya çıkmıştır. Örneğin mekanik presleme, asitle aşındırma ve kum püskürterek temizleme yöntemleri son iki yüzyıl içinde gelişmiş yöntemlerdir.

İç Kalıplama Yöntemi
Bilinen en eski cam üretim yöntemidir. Metal bir çubuğun ucuna şekillendirilerek tutturulmuş kil bir çekirdeğin üzerine eritilmiş cam dökülerek küçük kaplar üretilmiştir. Cama istenilen şekil verildikten sonra, metal çubuk çıkarılmakta ve kap soğumaya bırakılmaktadır (derece derece soğumasına dikkat edilir). Kap soğuduktan sonra kilden yapılmış çekirdek kalıp kazılarak yok edilir. Erimtan Koleksiyonu'nda iç kalıplama yöntemiyle üretilmiş tek bir örnek vardır ve bu tekniğin kullanılmasıyla üretilmiş son dönem örneklerinden birini temsil etmektedir.

Kalıba Döküm
Bu yöntem, camın daha önceden hazırlanmış bir iç veya dış kalıp üzerinde şekillendirilmesidir. Bu yöntemin kullanılmasıyla, üretilmiş olan ilk örnekler, çubuklardan elde edilmiş renkli ve ince cam parçalarının biraraya getirilmesiyle yapılmış mozaik cam kaplardır. Demir Çağı'nda tek renkli yarı şeffaf ve renksiz camların daha çok talep edilmesiyle birlikte açık kapların üretilmesi için daha kolay bir yöntem denenmiştir. Bu yöntem sıcak camın bir kalıp üzerine dökülmesidir. Kapalı kaplar ise, büyük olasılıkla yapılmak istenen objenin balmumundan bir modelinin çıkarılması ve ya herhangi bir başka malzemeden yapılmış bir modelin üzerine bal mumu sürülmesiyle elde edilmiş dış kalıplar içinde üretilmişlerdir. Elde edilen bu kalıplar daha sonra, kil veya alçı ile sarılarak pişirilmişlerdir. Bu pişirilme sonucunda balmumu eriyerek modelin şeklini almıştır. Daha sonra bu balmumundan yapılmış kalıp içine erimiş cam veya büyük olasılıkla toz cam dökülmüştür. Kalıba döküm işlemi tamamlandıktan sonra, kaplar soğumaya bırakılmıştır. Daha sonra dış kalıp kesilerek, cam esere son şekli verilmiştir.

Üfleme
Üfleme tekniği ilk olarak MÖ 1. yüzyıl ortalarına doğru yakın doğuda Suriye-Filistin Bölgesinde uygulanmıştır. Fakat bu teknikten tam olarak yararlanılması ancak, ortası boş metal bir üfleme çubuğunun kullanılmaya başlamasıyla gerçekleşmiştir (olasılıkla MÖ 1. yüzyılın son çeyreğinde). Üfleme çubuğu ile havayla şişirme yönteminin birleşmesi, cam endüstrisi için devrim niteliği taşımaktadır. Bu yöntemin uygulanmaya başlamasıyla daha kısa sürede, değişik biçimlerde ve daha ucuza cam üretilmeye başlanmıştır.

Kalıba Üfleme
Bu teknik cam üfleme tekniğinin bulunmasından sonra, olasılıkla MS 1. yüzyılın ilk çeyreğinde geliştirilmiştir. Yöntemin kullanılmaya başlamasıyla kilden, metal veya ahşaptan daha önce yapılmış kalıplar kullanılarak belli bir modelin kopyalarının üretilmesi mümkün olmuştur.

"Pattern-moulding"
Bu yöntemde, fırından alınan cam kütlesi önce bir kalıp yardımıyla biçimlendirilir. Kalıplama yöntemiyle elde edilen bu biçim şişirilir ve çoğunlukla kabın yeniden şişirilmesi sırasında helezoni kıvrımlar meydana getirilerek döndürülür.

Cam İpliği
Serbest üfleme tekniği ile üretilmiş kaplara daha çekici görünüm veren bir süsleme tekniğidir. Genellikle kapla zıt renkli ince cam lifleri ile uygulanır.

Kesme

Cam eserlerin dekore edilmesi amacıyla kullanılan kesme işlemi, kap soğukken gerçekleştirilen ayrı bir yöntemdir. Romalılar cam üreticileri ve cam kesicileri arasında kesin ayırım yapmışlar ve ilkini vitrearius, ikincisini diatretarius olarak isimlendirmişlerdir. Cam üreticileri genellikle sıcak camın biçimlendirilmesi sürecinde görev alırken; cam kesiciler, kıymetli taşları işleyen ustalarla eş değerde olan hünerlerini ortaya koymuşlardır.

Ateşle Parlatma
Kabın dış yüzeyindeki kalıntıların giderilebilmesi amacıyla, yumuşatılmak üzere son defa fırında ısıtılması işlemidir.

Vurma
Cam kabın tabanında, çoğunlukla noble kullanımı sırasında meydana gelen basıncın neden olduğu oyuklara verilen isimdir.

Düzleştirmek
Yumuşatılmış camın, çoğunlukla kabın bir kenarına ilave edilmiş olan cam ipliği bezemenin düzleştirilmesi amacıyla, düz bir yüzey üzerinde yuvarlanması işlemidir.

Noble
Cam ustasının, kabın işlenmesi aşamasında camı tutmasına ve biçimlendirmesine yarayan uzun, metal çubuktur. Üfleme işleminden sonra, tabanına tutturulan noble yardımıyla kabın ağız kenarı, kulbu (kulpları) ve bezemesi tamamlanır. Noble, çoğunlukla tabanda tutturulmuş olduğu noktada bir iz bırakır. Bununla birlikte, tüm cam kapların tabanında noble izi yoktur. Çünkü bazı cam ustaları parlatma ve cilalama yöntemleriyle bu izleri yok etmiş olmalıdırlar. Noble yerine kullanılabilecek diğer bir seçenek de, kabın bir kıskaç veya kerpeten yardımıyla tutulmuş olmasıdır. Birçok küçük parfüm şişesinin boyun bölgesinde bu tip izlere rastlanılır. Bu izlerden, çok miktarda üretilmiş ucuz parçaların imali sırasında kabın bu yöntemle tutulmasının tercih edildiğini biliyoruz.

Aşınma
Bu gün birçok antik camda gözlenen irrizeli yüzeyler, üretim sırasında meydana gelmediği gibi, istenerek de yapılmamıştır. Bu yüzeyler dış etkenlerin neden olduğu aşınmadan meydana gelmektedir. İlerleyen yıllarla birlikte camın bileşimi bozulmakta ve camın yüzeyinin pul pul dökülmesine ve irrizeli bir görünüm almasına neden olan kimyasal bir tabaka oluşmaktadır. Bu tabaka eserin hem orijinal rengini ve şeffaflığını örtmekte, hem de dekoratif unsurlarını kapamaktadır. Hatta bazı aşırı durumlarda, tüm eseri örttüğü bile görülebilmektedir. Bununla birlikte, tüm antik cam eserlerde bu aşınma tabakası oluşmamıştır. Aşınma, eserin bazı toprak tipleri, ıslaklık ve ani ısı ile nem değişikliklerine maruz kaldığı durumlarda meydana gelmektedir.

Kaynak : http://kvmgm.kultur.gov.tr
Bu Foruma yaptığınız ilk ziyaretiniz ise, Forumumuzda bilgi alışverişinde bulunabilmeniz için öncelikle Kayıt olmalısınız. Üye olmayanlar Forumumuzda. Konu açamaz, Eklenti indiremez. Forumumuzu tam anlamıyla kullanmak için Üye olabilirsiniz..

 

* Bizi Takip Edin

Son Mesajlar

Ynt: KKTC Lefkoşa Selimiye Camii (Aya Sofya Katedrali) Gönderen: karacanenes
[25 Mart 2024, 12:09:22]


Teknik Personel Gönderen: TAŞYAPI
[24 Mart 2024, 16:13:27]


ÖN MUHASABE VE MİMAR PERSONEL ALIMI Gönderen: osman.blnk
[24 Mart 2024, 10:19:47]


Restorasyon alanında iş arıyorum Gönderen: Sudenur uysal
[22 Mart 2024, 19:19:58]


RESTORASYON ALANINDA DENEYİMLİ İNŞAAT TEKNİKERİ Gönderen: cabiyotlu
[22 Mart 2024, 11:02:48]


Ynt: NAKKAŞ/KALEMİŞİ/RESTARASYON EKİBİ Gönderen: nAKkaŞBey38
[22 Mart 2024, 01:59:53]

SimplePortal 2.3.7 © 2008-2024, SimplePortal