Oylum Höyük’te Yazılı Belgeler Nihayet Konuşmaya Başladı.Dörtbin Yıllık Uykusundan Uyanan Oylum Höyük’te Yazılı Belgeler Nihayet Konuşmaya Başladı. Ele Verdiği İlk İse Sır Kentin Antik İsmi!
Kilis’in varoşları içinde yer alan ve şu sıralar iç savaşla didinen Suriye sınırından sadece taş atımı uzaklıkta yer alan Oylum Höyük’te ilk kazılar yirmi yıl önce Hacettepe Üniversitesinden Prof. Engin Özgen tarafından başlatılmıştı. 2012 yılı itibariyle Sivas Cumhuriyet Üniversitesinden Doç. Dr. Atilla Engin tarafından sürdürülen arkeolojik kazılar nihayet en önemli buluntularından birini verdi. Hititçe yazılmış çivi yazılı kil bir tablet. Bu iyi fırınlanmış, çok güzel el yazısıyla ve küçük işaretlerle yazılmış tabletin önemi, Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye bölgesinde Tarsus, Emar-Meskene, Ugarit, Afes-Hatarikka ve Alalah’tan sonra Hititçe tablet veren altıncı kazı yeri olmasıdır. Bu yıl ele geçen tablet, hiç kuşkusuz bir çok açıdan önemlidir. Devasa boyutlu bir höyük olan Oylum’un Tunç Çağları’nda antik ismini Irrita olarak ele vermesi, bölgenin tarih ve tarihî cografyasını tümüyle değiştirecek çok önemli bir ipucudur. Anadolu ve Kuzey Suriye topraklarında kazıları devam eden yüzlerce höyük ve ören yerinin antik isimleri bilinmezken, bir tarihçi, filolog ve arkeoloğu, kazdığı yerin neresi olduğu konusunda kendisini bilgilendiren bir belgeye sahip olması kadar mutlu eden bir başka buluntu olamaz!
Çivi Yazılı TabletTabletin yayınını üstlenen ve geçici değerlendirmesini yapan Münih Üniversitesi’nden emekli, Çorum Hitit Üniversitesi Hitit Uygarlığı Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ahmet Ünal’ın verdiği bilgiye göre Irrita kentinin ismi Mitanni başkenti Wassukanni, Urussa, Kargamis, Suta ve bir ırmakla (Mala, Fırat) birlikte Babilce ve Hititçe metinlerde sık sık geçmekte, askerî ve stratejik açıdan önemli bu bölgenin Mısır, Babil, Mitanni, Hitit ve diğer güçler arasında paylaşılamayan bir oyuncak olduğu görülmektedir. M. Ö. 1360’larda tüm bölgeyle birlikte Irrita da I. Suppiluliuma tarafından işgal ve tahrip edildikten sonra, Orta Anadolu’daki Hitit devletinin Kuzey Suriye’deki uzantısı haline getirilen ve Emar, Halep, Ugarit gibi çok sayıda eyalet merkezinin idaresinden sorumlu hale getirilen Kargamis Krallığı’na verilmişti.
Tablet kırılmıştır ve sadece önyüzünün yukarı orta kısmı korunmuştur. Bu kırık dökük haline rağmen çok önemli ipuçları vermektedir. Belge Kargamiş veya Hitit başkenti Hattuşa’da ikâmet eden bir Hitit kralıyla Irrita kralı veya burada görev yapan yüksek dereceli devlet görevlilerine yönelik bir antlaşma ya da onlara yönelik bir buyruktur. Büyük kral askerî yenilgiden sonra kentin Hitit idaresi altına sokulduğunu, kent idarecisine (kral, memur?) askerleri ve savaş arabalarıyla birlikte yemin ettirildiğini, düşmanların Irrita’ya gelip isyan çıkarmaya kalkışmaları durumunda kendisine haber verilmesini, gerekli durumlarda yardımcı birliklerin gönderilmesini ve düşmana karşı sefere çıkılmasını, tebaların kaçmaları durumunda yakalanıp teslim edilmelerini, hiç bir şeyin veya toprak parçasının kaba kuvvetle alınmamasını buyurmaktadır.
Tabletin arka yüzünde sadece bir kaç satır vardır. Burada antlaşma hükümlerine tanıklık yapan yemin tanrılarının isimleri geçer ki, bunlar arasında Tumma ve Dunna kentleri tanrıları vardır.
kilis haber
