Tarihi Medrese Binası Doğalgaz Borularından Kurtuldu (Özel)
Erzurum'daki Tarihi Yakutiye Medresesi'nin Dış Cephe Duvarlarına Doğalgaz Borularının Çekilmesiyle Oluşturulan Görüntü Kirliliği, Söz Konusu Boruların ve Tesisatın Sökülmesiyle Ortadan Kaldırıldı.
Erzurum'daki tarihi Yakutiye Medresesi'nin dış cephe duvarlarına doğalgaz borularının çekilmesiyle oluşturulan görüntü kirliliği, söz konusu boruların ve tesisatın sökülmesiyle ortadan kaldırıldı.
Türk- İslam medeniyetinin önemli eserlerinden olan ve günümüzde etnografya müzesi olarak kullanılan Yakutiye Medresesi'ne restorasyon çalışmaları kapsamında doğalgaz tesisatı çekilmişti. Yüklenici müteahhit firma, tarihi medresenin zeminden ısıtılması için kullanılacak doğalgaz tesisatını, medresenin dış cephe duvarlarından geçirince 'görüntü kirliliği'ne neden olduğu gerekçesiyle kamuoyunun tepkisine neden olmuştu.
Erzurum Anıtlar ve Rölöve Müze Müdürlüğü, tarihi medrese binasının kuzeydoğu cephesinin dış duvarlarına döşenen doğalgaz tesisatını müteahhit firmaya söktürerek, görsel kirliliğe son verdi.
Anıtlar ve Rölöve Müze Müdürü Suat Bakır, doğalgaz boru ve sayaçlarının duvardan sökülüp düşük kotta yeniden yapılacağını söyledi. Bakır, taşınmaz kültür varlıklarının yerden ısıtılmasının Türkiye'de ve dünyada yaygın olarak kullanılan bir sistem olduğunu vurgulayarak, bu sistem içerisinde ısıtma elemanları, bu sayede görsarının (boru ve sayaç) tarihi yapıya zarar vermemesi ve görüntü kirliliğine neden olmaması için tercih edildiğini ifade etti. Yakutiye Medresesi'nin kuzeydoğu cephesindeki boru ve sayaçların sökülerek, zemin kattaki tuvaletin içerisine alındığını belirten Bel, kirliliğin önüne geçildiğini dile getirdi.
Tarihi yapının duvarlarına çakılan penlerin yerine ise dolgu taş uygulaması yapılarak meydana gelen olumsuzluğun giderileceğine değinen Bakır, "Yakutiye Medresesi'nin dış cephesindeki boruları sökerek daha düşük kottan tuvaletlere aldık. Dış cephe duvarlarında oluşan cüzi miktardaki hasar ise yeniden restore edilecek." dedi. 1840 yılında çizilen bir gravürlerde tarihi medresenin üzerinin tamamen açık bulunduğunun ve fener kulesinin göründüğünü de sözlerine ekleyen Bakır, "Medresenin ana kubbesi üzerine yapılmış olan fenerin proje kapsamında iç mekan ışık kalitesini arttırması için polikarbonat kaplama ile kapatılmıştır." diye konuştu.
YAKUTİYE MEDRESESİ
İlhanlı Hükümdarı Sultan Olcayto zamanında Gazanhan ve Bolugan Hatun adına Cemalettin Hoca Yakut Gazani tarafından miladi 1310 yılında yaptırıldı. Selçuklu dönemi geleneksel mimari tarzı ile yaptırılan tarihi yapı, dört eyvanlı kapalı avlulu medrese grubunda yer alıyor. Eyvanlar arasında hücreler yer almakta. Doğu eyvanın bitiminde kümbet yer almakta. Kümbette mezar bulunmuyor.
Batı cephesinde yer alan bitkisel, geometrik motifler ve sembolik tasvirlerde denge ve simetriye önem verilmiş. Taç kapısındaki ve hücre kapılarındaki süslemeler gerekse minaredeki çini süslemeler o dönemde sanatta gelinen noktayı ve sanata verilen önemi göstermekte. Medrese, 1900'lü yılların başından, 1980'lere kadar askeri yapı olarak kullanıldıktan sonra, Kültür Bakanlığı'na müze olarak devredildi.
(CİHAN) (Cihan Haber Ajansı) 13.12.2009 12:46
