Restorasyon Forum

Trabzon'daki dünyaca ünlü Sümela Manastırı'nda öğrenci odaları ve kütüphaneye fazladan birer kat çıkıldığı belirlendi. 16 yıllık restorasyon yenilenecek.



TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy’un yapılan restorasyonda tarihi dokunun kaybedildiği iddiasıyla durumu Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'a aktarması olayların ortaya çıkmasının başlangıcı oldu.

Bakan Günay, Bilim Kurulu oluşturulması talimatını verdi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ayşe Sağsöz, Atatürk Üniversitesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hamza Gündoğdu, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü araştırma görevlisi Dr. Fuat Gök, Kültür ve Turizm Bakanlığı Rölöve ve Anıtlar Müdürü Ahmet İmamoğlu ile İstanbul Restorasyon Laboratuarı Müdürü Güven Gökçe’den oluşan Bilim Kurulu Sümela Manastırı’nda incelemeler yaptı.
 

Sümela Manastırı'nda 16 yıl süren restorasyon çalışmalarında projeye uyulmadığı ve iki kütüphane ile öğrenci odalarının bulunduğu yapılara 'fazladan' birer kat çıkıldığı saptandı. Skandalı ortaya çıkaran Bilim Kurulu kaçak katların hemen yıkılmasına karar verdi. Eski projenin de sahibi Yüksek Mimar Nüvit Bayar tarafından yeni bir proje hazırlanarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'na gönderildi. Yaklaşık 1.5 milyon TL'ye mal olan restorasyonun yüzde 73'ü silbaştan yapılacak. Sümela Manastırı'ndaki restorasyon, 1991'de başladı ve 2007'de bitti. Bu süreçte tam 6 firma değişti. Yaklaşık 1.5 milyon lira harcandı. TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, bu restorasyonla tarihi dokunun kaybedildiğini öne sürerek durumu Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'a aktardı. Bakan Günay da Bilim Kurulu oluşturarak, Sümela Manastırı'nda inceleme yaptırdı.

'DOKUYU BOZDULAR'



Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ayşe Sağsöz, Atatürk Üniversitesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hamza Gündoğdu, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü araştırma görevlisi Dr. Fuat Gök, Kültür ve Turizm Bakanlığı Rölöve ve Anıtlar Müdürü Ahmet İmamoğlu ile İstanbul Restorasyon Laboratuarı Müdürü Güven Gökçe, hazırladıkları raporda şu görüşlere yer verdi:

RESTORE DEĞİL İNŞAAT

"Manastırın zeminini beton yaptılar, çimleri ortadan kaldırarak orijinalliğini bozdular. Bölge taşı yerine Bayburt'tan ve Ankara'dan beyaz taş getirdiler. Doku bozuldu. Duvarları çimentoyla ördüler. Çatı saçaklarını geniş tutarak aslını yok ettiler. Çeşmenin üst örtüsündeki yuvarlak kemeri sivrileştirdiler. Kapı kolları orijinali yansıtmıyor. Merdivenlerin sol tarafına duvar bentleri ördüler. Misafirhane ve öğrenci odalarının dış cephesini orijinal yapıya aykırı şekilde sıvadılar. Sümela'da restorasyon değil inşaat yapıldı."

16 YILDIR DENETİM YOK

Raporun bir bölümünde, "Ahşap çatılı, ahşap korkuluklu ve kırma çatılı konutlar aslına uygun yapılmamıştır, yıkılmalıdır" ifadesi de yer aldı. Buna göre; Sümela Manastırı'nda öğrenci odalarıyla birlikte iki ayrı kütüphanede proje dışına çıkılarak fazladan birer kat atılmıştı. Bilim Kurulu'nun başkanı Sağsöz, "Eski ve yeniyi karşılaştırdık. Orijinal fotoğraflarda bu kat yükseklikleri yoktu. Yeni fotoğraflarda fazladan katlar var" dedi. Bu arada, restorasyonun kontrolörlüğünü yapan Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Ankara Rölöve Müdürlüğü'nün çalışmaları aynen onayladığı belirtildi.

'BAKMADAN YAPMIŞLAR'

Kültür Bakanlığı iki restorasyon kontrolörü hakkında soruşturma başlattı. Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun da çalışmaları 16 yılda bir kez dahi denetlemediği öğrenildi. Sümela Manastırı'nın restorasyon projesini hazırlayan Yüksek Mimar Nüvit Bayar, Bilim Kurulu'nun ortaya koyduğu bütün tespitlerin doğru olduğunu söyledi. Bayar, "Projeye bakmadan kafalarına göre yapmışlar. O katlar yıkılacak ve aslına uygun hale getirilecek. Yeni projeyi bu şekilde hazırladım" diye konuştu. Sümela Manastırı'ndaki restorasyonun yüzde 73'ünün yenileceği, yeni proje ihalesinin iki ay sonra yapılacağı vurgulandı.
 
RAPORDAKİ ‘YIKILMALIDIR’ İFADESİ

Raporda, “Ahşap çatılı, ahşap korkuluklu ve kırma çatılı konutlar aslına uygun yapılmamıştır, yıkılmalıdır” ifadesine yer verildi. Bilim Kurulu'nun başkanı Sağsöz konuyla ilgili olarak, "Eski ve yeniyi karşılaştırdık. Orijinal fotoğraflarda bu kat yükseklikleri yoktu. Yeni fotoğraflarda fazladan katlar var" dedi.

Bu arada, restorasyonun kontrolörlüğünü yapan Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Ankara Rölöve Müdürlüğü'nün çalışmaları aynen onayladığı öğrenildi.

İKİ KONTROLÖRE SORUŞTURMA

Kültür Bakanlığı iki restorasyon kontrolörü hakkında soruşturma başlattı. Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun da çalışmaları 16 yılda bir kez dahi denetlemediği öğrenildi. Sümela Manastırı'nın restorasyon projesini hazırlayan Yüksek Mimar Nüvit Bayar, Bilim Kurulu'nun ortaya koyduğu bütün tespitlerin doğru olduğunu söyledi. Bayar, "Projeye bakmadan kafalarına göre yapmışlar. O katlar yıkılacak ve aslına uygun hale getirilecek. Yeni projeyi bu şekilde hazırladım" diye konuştu. Sümela Manastırı'ndaki restorasyonun yüzde 73'ünün yenileceği, yeni proje ihalesinin iki ay sonra yapılacağı vurgulandı.

Sümela Manastırı’ndaki restarasyonu 1999-2004 yılları arasında yürüten Alay İnşaat ise projeye aykırı ve kontrolörün talimatları dışında herhangi bir inşaatın yapılmadığını söyledi.



Trabzon Tarihi Yapıları Hakkında Detaylı Bilgi İçin Tıklayınız..


Kaynak: Sabah  Tarih: 28 Kasım. 2009 Cumartesi

Manastır ve kiliseler bir restoratör tarafından bile,  "kendi tarihi yapılarımız" arasında sayılmıyor ise, daha ne beklenebilir ki?

daha kendi tarihi.  yapılarımızın bile tam olarak korunmadıığı bir ülkede bir manastırın korunmasını beklememiz gerçekten güç...

Değerli meslektaşım,
Yukarıdaki habere yaptığınız yorumdan,  manastırların başkasının kültür mirası, değeri vs. olduğu anlamı çıkıyor. Bu da bir "restoratörün" kesinlikle yapmayacağı bir ayrımdır. Ülke sınırlarına bile sığdıramadığımız kültür mirası kavramını, bizim veya onun olarak ayırmak mümkün ve mantıklı değildir.

Arabistan'daki kaleyi, Bosna'daki camiiyi, köprüyü, Mekke' deki revakları sahipleniyorsak, bu durum kültürel mirasın hiç bir şekilde bir sınırının yada kimliğinin, dininin, milliyetinin olmayışının göstergesidir. Yaşadığımız topraklar Anadolu, Hititler'den ve öncesinden, Roma' dan , Bizans' tan, Türk, Rum, Ermeni, vb. bir çok mirası barındırıyor. Ve bunların oratk adı kültürel mirastır.

Onun içindir ki  bu alanda çalışan insanlar  asla bu tip söylemlerde bulunmamalıdır.

Elbette ki haberde geçen konu hoş değil. Bu durumlarla uzun zamandır karşı karşıyayız ve de uzunca bir zaman da karşılaşacağız. Buna benzer olaylarla karşılaşmamak için, sahipleneceğimiz mirasın, ortak miras olması gerektiğini kavramış ve bunun böyle olması için çabalayan insanlara ihtiyaç vardır. Ve bizler de bu insanlar içindeki en kalabalık meslek gruplarından biriyiz.

Elbette ki kaygılarımız bir çok alanda ortaktır, ama telafuz ederken yapacağımız hatalar başka anlamlara yol açabilr. Umarım açıklayıcı olabilmişimdir.

Sevgiler, iyi bayramlar.


 

Sevgili meslektaşım, yukarıdaki konu dışındaki tutum beni çok alakadar etmiyor, eminim ki kimseyi de etmiyordur. Size karşı özel bir tavır içinde olamam, kötülemek gibi bir gayem olamaz, tanımıyorum sizi. Somut olmayan durumlar üzerinden suçlama yapmayın( kimseye karşı bir cephe içerisinde durmuyorum)

Konu sadece yukarıdaki habere yazdığınız yorumda kullandığınız kelimelerdir. Bu konuya dair düzeltme geçmeniz durumunda, kaçındığınız polemik durumundan zaten doğal olarak uzaklaşırsınız. Böylece de yanlış anlaşılmaların önüne geçersiniz. Ama alakasız bir noktaya çekerek konuyu, uzak durmaya çalıştığınız polemiği derinleştirirsiniz.

Ben kaygımı yukarıda belirttim. Ortak kaygılarımız olduğunu da belittim. Ama başka sorunlar var ise bilemem. O sorunlar bu konu başlığında ele alınamaz. Admin olmam sizin fikirlerinizi dile getirme özgürlüğünüzü elinizden almam anlamına gelmez ki buna karşıyım.

Polemik istemeyen bir kişinin davranışları değil sergilediğiniz. Aynı talihsiz durumla ben karşılaşmış olsa idim, eleştirene sataşmak, konuyu dağıtmak yerine, yazdıklarımın bir hata olduğunu söyler düzeltme yayınlardım ve konuyu kapatırdım.  Aksi durumlar alaka dışı tartışmalara sebep olurdu ki olduda.

Yazdıklarınızı çarpıtmış değilim, içinden kelime seçip yorumlamış değilim, yazdığınız ortada " daha kendi tarihi.  yapılarımızın bile tam olarak korunmadıığı bir ülkede bir manastırın korunmasını beklememiz gerçekten güç..".
Manastırlar da bizim tarihi yapılarımızdır, camiiler, türbeler, tapınaklar gibi.

Yazdığınız yazı belli ki yanlış anlaşılmış, bunun kabahati de anlayanda değildir anlatandadır. Bunun önüne geçmek yerine lütfen başka sıkıntılar ile savunma yapmak yerine hatanın düzeltilmesi yönünde tavır sergileyin.

Tarihi eserlerle ilgilenmenin ölçütü nedir bilmiyorum, benden daha fazla ilgilendiğinizi, çalıştığınızı neye göre belirlediniz anlamadım. Ve de gerek varmı bu konuda kim daha uzağa taş atar yarışmasına.

Ayrıca yaptığınız çalışmalar ne olursa olsun, bilmiyorum onların ölçüsünü, ki gerek de yok biliyor olmama, asıl olan yazdığınız yorumdur. Ben de onu dikkate alıyor ve eleştiriyorum.
 
Yazdıklarımla size hatanızdan dönme fırsatı sağlamışken alaka dışı konularla kendinizi daha anlaşılmaz yada yanlış anlaşılır kılıyorsunuz. Bunun sebebi ani tepkiler olabilir, daha sakin cevaplamaya çalışın lütfen, böylece hata riski ortadan kalkar.

Şahsıma ve yazdıklarıma dair yanılgılar içinde olduğunuzdan, tekrar konu hakkında ve sizin mesajınıza yanıt olarak yazma gereği duydum. Açıkcası bu kadar alakadan saptırılacağını düşünmemiştim konunun. Devamının nasıl gelişeceği de size bağlı.


Sevgiler...
İyi bayramlar.

yok benim anlayamadığım konu .... neden birbirimize sataşmak yerine konu ile ilgilenmiyorsunuz... yani herşey bitti sizin düşüncenize göre ben sadece türk mirası milliyetçisiyim öyle mi sadece türk yapılarının onarılmasını istiyorum. ama yabancı kökenli yapıların onlarılmasını istemiyorum öyle mi ? söyleyecek sözüm yok arkadaşım....

burası türkiye arkadaşım herşeye hazırlıklı olacaksın

ama ben bu sözden çok sıkıdım arkadaşlar yaaaa....bu sözün altına sığınmayalım lütfen herdefasında....

öncelikle size katılıyorum,bu sözün arkasına sığındıkça olacak daha çok kötü şeyler var..
Güzelim kültürel değerlerimizi mahvediyorlar,manastırlarımız,camilerimiz,medrese ve köprülerimiz maalesef kapitalist
müteahhitlerin elinde,bunu hep söyleyeceğim,restorasyon ihale yolu ile yapılamaz,iş uzmanlarına bırakılmalı,3 liralık restorasyon işini müteahhit iş almak için 1.5 liraya yapmaya kalkarsa,tabi bölgenin taşını değilde ucuz yollu taş kullanır,artı en kötü ağacı kullanması ve en kötü işçiliği de yapması doğaldır.Ülkemizde kültür varlığı çok, fakat Kültür Bakanlığı ne iş yapıyor acaba.....?

kültür bakanlığı ne yapıyor biliyormusunuz?her yıl yüzlerce kişinin mezun olduğu restorasyon bölümünden sadece 1 adet restoratör almakla yetiniyor...ki türkiye de bulunan tarihi eserlerimizin durumu bilinmiyor.bugün her şehirde gün gün tarihi evlerimiz yakılıyor.neden peki?yerine yeni betonarmeden evler yapılsın diye.kültür bakanımızın bunlardan haberi var mı acaba?duyan var mı bilmiyorum ama bugün suriye de tarihi eserlerin dokunulmazlığı var,yani yakılsada,yıkılsada o tarihi eser yine aynı şekilde yapılmak zorunda...yani böyle bir çalışma neden türkiyede yapılmıyor?hadi böyle bir çalışmanın yapılmasını bir nevi kabullenebiliriz ama neden restorasyon bölümlerinden her sene o kadar kişi mezun olurken sadece 1 adet sözleşmeli restoratör kadrosu açılıyor?açılmayacaksa neden bu bölümler her yıl başka üniversitelerde açılmaya devam ediliyor?ben bütün bunlarıda geçtim neden restoratörlere de inşaat teknikerleri,elektrik teknikerleri gibi iş bitirme verimiyor?yanii soracak o kadar çok soru var aslında ki...bütün bunlardan anlaşılacağı üzerine kültür bakanlığımız maalesef ayakta uyuyor...tarihe dayanan eserlerimiz zamana dayanabilirken insanların saçma sapan restorayonlarına yenik düşüyor...

daha iyi açıklanamaz teşekkürler,söylemek istediklerimi çok iyi bir şekilde yazmışsınız