Mimar Sinan`ın son eseri olarak bilinen ve Yahya Kemâl Beyatlı`nın meşhur mısralarına ilham kaynağı olan Valide-i Atik Tekkesi, Mimar-Nakkaş Semih İrteş tarafından restore edilmesinin ardından, Klasik İslam Tük sanatlarının yaşadığı ve gelecek kuşaklara aktarıldığı bir merkez olarak 25 Nisan Cumartesi günü İstanbullu sanatseverlere kapılarını açtı.
Mimar Koca Sinan`ın imzasını taşıyan Üsküdar`daki Valide-i Atik Külliyesi içerisinde yer alan tekke, bundan böyle Nakkaş Tezyini Sanatlar Merkezi olarak, klasik sanatlara ev sahipliği yapacak. Merkez`de tezhip, kalemişi, minyatür, ebru, hat ve cilt gibi kadim sanatların incelikleri, ustaları tarafından sanat sevdalılarına aktarılacak.
Mimari ve kitap süsleme sanatlarını tek bir çatı altında buluşturan yapı, Topkapı Sarayı Nakkaşhane geleneğinin minyatürü niteliğinde.
Nakkaş Tezyini Sanatlar Merkezi`nde bir yandan kitap ve süsleme sanatları genç kuşaklara aktarılırken diğer yandan da tezyini sanat arşivi geliştirilerek, yayın çalışmaları yapılacak.
Nakkaş Tezyini Sanatlar Merkezi`nin eğitimleri Ekim 2009`da başlayacak.
AÇILIŞTAN NOTLAR
Mimar-Nakkaş Semih İrteş`in şahsi gayretleri neticesinde yeniden hayat bulan Valide-i Atik Tekkesi`nin açılışına hat, tezhip, minyatür, kalemişi ve ebru sanatlarının usta ve öğrencilerinin yanı sıra çok sayıda sanatsever ilgi gösterdi.
Mekânın açılışında Üsküdar Belediyesi`nin eski ve yeni belediye başkanları Mehmet Çakır ve Mustafa Kara ile hattat Hüseyin Kutlu`ya, müzehhibe Cahide Keskiner`e, Necdet İşli`ye ve Dr. Filiz Çağman`a Klasik İslam-Türk sanatlarına yaptıkları katkılardan dolayı plaket takdim edildi. Açılış, Sadreddin Özçimi`nin icra ettiği klasik saz musiki konseriyle renklendi.
Saray Nakkaşhane geleneği yaşatılacak
Nakkaş`ın açılışı esnasında görüştüğümüz Nakkaş-Mimar Semih İrteş, mekânın aslına sadık kalınarak, bir yıl gibi kısa sürede bin bir emekle restore edildiğini belirterek şunları söyledi: `Burası uzun yıllar metruk bir haldeydi. Bir ara talebelere yurt olarak kullanıldı. Sonrasında ilgisizlikten ötürü mezbeleliğe döndü. Restorasyon için çok emek sarf ettik. Artık bu mekânda sanat icra edilerek, bir zamanların Topkapı Sarayı Nakkaşhanesi`nde olduğu gibi Türk sanatlarına hizmet edilecek.`
İrteş, merkezin amacını şu cümlelerle özetledi: `Burası, hocaları ile eğitim faaliyetini devam ettirirken var olan tezyini sanatlar arşivini uzman kadrosu ve talebeleri ile geliştirerek, bu arşivin yayınlara dönüşmesi konusunda çalışmalar yapacak. Bu güzide mekân içerisinde belirli dönemlerde yapılacak sergi, seminer ve çeşitli etkinlikler ile gelenekli sanatlarımızın tanınması ve daha geniş kitlelere ulaşmasını amaçlıyoruz.`
Sergide 150 eser yer alıyor
Nakkaş Tezyini Sanatlar Merkezi`nin açılışı, Klasik İslam-Türk Sanatları sergisi ile taçlandı. Mekânı kuşatan revaklarda ziyarete açılan sergi, günümüz tezyini sanatlarına yön veren ustaların eserlerinden müteşekkil.
Hat, tezhip, minyatür, kalemişi ve ebru örneklerinden oluşan 150 eserlik sergide
Semih İrteş`in, Mamure Öz`ün, Arzu Uzunosman`ın, Esra Elitaş`ın, Handan Akbulut`un, Sinem Yağız`ın, Gülnur Nalbant`ın, Sevim Öz`ün ve Sadrettin Özçimi`nin imzaları yer alıyor. Sergi, 10 Mayıs 2009 tarihine kadar ziyaret edilebilir.
Mimar Sinan`ın son eseri
Valide-i Atik Külliyesi III. Murat`ın annesi Nur Banu Sultan`ın Osmanlı irfanına naif bir emaneti. Emaneti, daha doğrusu mirası… Burası, camlarında her akşam yangın çıkan Üsküdar`a Sinan`ın son armağanı.
Külliyenin bulunduğu mahalle kerpiç evleri, nur yüzlü sakinleri, Ramazan`ın maneviyatı, oruçtan benizleri solan insanlarıyla şiirin mimarı Yahya Kemal`e de ilham veren bir mekândı. Bir Osmanlı mekânıydı.
Yahya Kemal`in semte ilişkin aşağıdaki mısraları Üsküdar sevdalılarının hafızalarında canlılığını muhafaza etmektedir:
Yine birlikte, bu mevsimde, Atik â€` Valde`deyiz;
Yine birlikte, bu mevsimde, gezip sezmedeyiz
Bu çınarlarla siyah servilerin gölgesini;
Bu şadırvanda suyun sanki ledünnî sesini.
Eski mîmâra nasıl rahmet okunmaz burada?
Suyu cennetten akıtmış bu güzel manzarada;
Bu diyarlarda, saatlerce temâşâya değer,
Çini`den, solmayacak bahçeler açmış yer yer;
Mânevî râhata bir çerçeve yapmış ki gören,
Başka bir âlemi görmekle, geçer kendinden.
Bu ziyârette vakit geçti, güneş battı, yazık!
Haz ve duyguyla Atikâ€`Valde`de bir gün yaşadık.
1570â€`1579 yılları arasında inşa edilen külliyenin tasarımında Mimar Koca Sinan`ın imzası var. Osmanlının deha mimarının son eseri olan külliye, cami, medrese, tekke, sıbyan mektebi, darülhadis, darülkurra, imaret, darüşşifa ve hamamdan meydana geliyor.
Külliye kaderine tek edilmişti
Atik Valide Camii, inşa tarihinden bugüne hizmetini fasılasız devam ettirirken başta tekke ve imarethane olmak üzere külliye kaderine terk edildi. Yıllar yılı metruk ve harap vaziyette kala kaldı. Tekkeyi bir ara İlim Yayma Cemiyeti öğrenci yurdu olarak kullandı. Tekkenin özelikle son 15 yıllık hali içler acısıydı.
Bu keyfiyete üzülen Mimar-Nakkaş Semih İrteş`in masraflarını kendisi karşılamak üzere Üsküdar Belediyesi`ne yaptığı restorasyon teklifinin kabulüyle birlikte Atik Valde Tekkesi, bir yıllık titiz bir çalışmanın ardından eski günlerine geri döndü. Sinan zamanında dervişlerin Kur`an hıfzettiği, itikafa girdiği odalarda artık Klasik İslam-Türk sanatları icra edilecek. Bir odada naif bir hattatın kamış kalemi kelime-i tevhid istifinde zikre dururken diğerinde usta bir müzehhibe en güzel Lafza-i Celal tezhibini ortaya çıkarmak için göz nuru dökecek...
Tarih:27.04.2009 Pazartesi Kaynak:
http://www.dunyabulteni.net
