Restorasyon Forum

Hoşgeldiniz Ziyaretçi. Lütfen giriş yapın veya kayıt olun.

Restorasyon Forum - Reklam Alanı

Gönderen Konu: İzmir Hamamları  (Okunma sayısı 7667 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

kiraze
  • Yeni Üye
  • *
  • İleti: 23
  • Cinsiyet: Bayan
İzmir Hamamları
« : 27 Ocak 2009, 23:14:38 »
İzmir il merkezinde günümüze gelebilen çok az hamam bulunmaktadır. Bu hamamların sayısı 10–15 arasında değişmekte olup, bunların çoğunun yapım tarihi de kesinleşmemiştir. XVI.-XIX. yüzyıllar arasında yapılmış olan bu hamamlar yapıldıkları yıllardan sonra değişik zamanlarda onarılmış ve özelliklerini tümü ile yitirmişlerdir. İzmir Karataş’taki Karantina Hamamı’nda olduğu gibi bazılarının planlarında değişiklikler yapılmış ve işlevleri de bu şekilde değiştirilmiştir.


Hacı Hekim Hamamı (Bergama)

İzmir ili Bergama ilçesinde bulunan bu hamamın kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Ancak, Hacı Hekim isimli bir kişi tarafından 1513 tarihinde Cami ve arasta yaptırılmıştır. Hamamın da cami ile birlikte bu tarihte yaptırıldığı sanılmaktadır.

Hamam moloz taş ve tuğladan dikdörtgen planlı olarak yapılmıştır. Soyunmalık bölümünün ortasında dikdörtgen silmeli çerçeve içerisine alınmış yuvarlak kemerli mermerden giriş kapısı bulunmaktadır. Hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soğukluk bölümü kareye yakın dikdörtgen planlı olup, üzeri kasnaklı kubbe ile örtülüdür. Sıcaklık bölümü dikdörtgen planlı ve kubbelidir. Çevresinde halvet hücreleri, ortasında da göbek taşı bulunmaktadır. Külhan kısmı hamama bitişik olarak eklenmiştir.

Hamam değişik zamanlarda yapılan onarımlar nedeniyle özgünlüğünden oldukça uzaklaşmış olup, günümüzde kullanılmaktadır.


Tabaklar Hamamı (Bergama)

İzmir ili Bergama ilçesinde Ulu Cami karşısında bulunan bu hamamın kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Karşısında bulunan Ulu Cami’den ve yapı üslubundan hamamın XIV.-XV. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır. Hamam 1842 yılındaki sel baskınında hasar görmüş, bundan sonra da kullanılmamıştır.

Klasik Osmanlı mimari plan tipinde yapılmış olup, kaba yontma taş ve tuğladan düzensiz bir duvar işçiliği göstermektedir. Hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Kareye yakın dikdörtgen planlı olan hamamın soğukluk kısmının üzeri tonoz örtülü olup, sıcaklık bölümü kasnaklı bir kubbe ile örtülüdür. Kubbe Türk üçgen ve mukarnasları ile ana duvarlar üzerine oturtulmuştur. Hamam içerisinde XV. yüzyıl bezemelerine benzer süslemelere rastlanmıştır.

Hamam günümüzde harap bir durumdadır.


Küplü Hamam (Bergama)

İzmir ili Bergama ilçesinde bulunan bu hamam, kaynaklardan öğrenildiğine göre 1427 yılında yapılmıştır. Banisi bilinmemektedir. XIX. yüzyıla kadar hamamda bulunan ve yurtdışına kaçırılan ve bugün Paris Louvre Müzesi’nde bulunan antik mermer bir küp nedeni ile Küplü Hamam olarak anılmıştır.

Hamam kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır. Değişik zamanlarda yapılan onarım ve ekler nedeni ile orijinalliğinden tamamı ile uzaklaşmıştır.

Klasik Osmanlı hamam mimarisinde olduğu gibi soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık kısmı yakın tarihlerde yapılan ilaveler ve duvarlara yerleştirilen resimler nedeni ile de alışılagelen soyunmalıklardan farklıdır.

İsa Bey Hamamı (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesinde, Ayasuluk Kalesi ile St. John Kilisesi’nin bulunduğu tepenin yamacında bulunan bu hamam İsa Bey Camisi ile birlikte yapılmıştır. Kitabesi günümüze gelemediğinden, yapım tarihi kesinlik kazanamamakla beraber caminin yapım kitabesine dayanılarak h. 776 (1375) yılında Aydınoğlu İsa Bey tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır.

Hamam kesme taş ve tuğladan yapılmış olup, klasik Türk hamamlarının özelliklerini yansıtmaktadır. Soğukluk, ılıklık ve sıcaklıktan meydana gelmiştir. Bütün bu bölümler pandantifli kubbelerle örtülmüş olup, kubbe kasnaklarında stalaktitli bir friz çepeçevre dolaşmaktadır.

Hamam günümüzde iyi bir durumdadır.


Hekim Hamamı (Tire)

İzmir Tire ilçesinde bulunan bu hamamın kitabesi günümüze gelemediği gibi kaynaklarda da onunla ilgili yeterli bilgiye rastlanmamıştır. Günümüzde oldukça harap durumda olan hamamın mimari yapısından XIII. yüzyılın sonunda Aydınoğulları döneminde yapıldığı sanılmaktadır.

Moloz taş ve tuğladan yapılmış olan hamam dikdörtgen planlıdır. Soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelen hamamın soğukluk kısmı kare planlı olup, üzeri kubbe ile örtülüdür. Ilıklık tonoz örtülü ve dikdörtgen şekildedir. Sıcaklık kare planlıdır. Üzeri soğuklukta olduğu gibi yüksek yuvarlak kasnaklı, tuğla kubbe ile örtülüdür.


Karataş (Karantina) Hamamı (Merkez)

İzmir il merkezinde bulunan Karataş Hamamı’nın kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Yapımından sonra hamamda yapılan değişiklikler nedeniyle yapı üslubundan büyük ölçüde uzaklaşmıştır.

Hamam kesme taştan soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık ve ılıklık kısımları dikdörtgen planlı olup, üzerleri pandantifli kubbelerle örtülmüş, bunun dışında kalan alanlar tonozla örtülmüştür. Sıcaklık kısmı büyük ölçüde pandantifli bir kubbe ile örtülmüştür. İki halvetli olan sıcaklığın doğusunda ayna tonozlu bir eyvan, kubbenin altında da göbek taşı bulunmaktadır. Sıcaklığın dışına dikdörtgen planda külhan kısmı eklenmiştir.


Hoşgör Hamamı (Merkez)

İzmir il merkezi Karataş’taki bu hamamın da yapım tarihini belirten herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. Yapı üslubundan XVIII.-XIX. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır.

Molzo taş ve tuğladan yapılmış olan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık kare planlı olup, üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Buradan geçilen ılıklık dikdörtgen planlıdır ve üst örtüsü tonozludur.

Sıcaklık kare planlı ve üzeri pandantifli merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Hamamın içerisinde göbek taşı, yanında da halvet kısmı bulunmaktadır.


İstanköy Hamamı (Merkez)

İzmir il merkezinde, Kemeraltı’ndaki bu hamamın yapım tarihini belirten bir kitabeye ve belgeye rastlanmamıştır.

Kesme taştan yapılmış olan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık kısmı kare planlı olup, üzeri ahşap bir tavanla örtülüdür. Sonraki yıllarda bu bölüm doğuya ve batıya doğru genişletilmiş, ortasına kubbe yanlarına da birer manastır tonozu eklenmiştir. Böylece ılıklık meydana getirilmiş, bunun batısına da helâlar yerleştirilmiştir.

Sıcaklık ılıklığın kuzeyinde dört dayanakla taşınan bir kubbe ile örtülmüş, yanları manastır tonozları, köşeleri de küçük kubbelerle örtülmüştür.


Lüks Hamam (Kadı Hamamı) (Merkez)

İzmir Anafartalar Caddesi’nde bulunan bu hamamın yapım tarihi bilinmemekle beraber yapı üslubundan XVII.-XVIII. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır.

Kesme taştan yapılmış olan bu hamam çifte hamam plan düzeninde olup, soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Hamamın erkekler ve kadınlar bölümleri birbirine eş plandadır. Soyunmalık kısmı ile ılıklık birbirine eş kareye yakın dikdörtgen planlı olup üzerleri tonoz örtülüdür. Sıcaklık ise dikdörtgen planlı ve üzeri kubbe ile örtülüdür. İçerisine çifte halvet kısmı eklenmiştir.

Hamam günümüze iyi bir durumda gelmiştir.


Namazgâh Hamamı (Merkez)

İzmir, Agora yakınındaki Namazgâh mevkiinde bulunan bu hamamın da yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Değişik zamanlarda yapılan onarımlarla özelliğinden büyük ölçüde uzaklaşmıştır.

Kesme taş ve tuğladan yapılmış olan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiş çifte hamam plan düzenindedir. Her iki bölüm de birbirinin eşidir. Bölümlerin üzerleri kubbe ve tonozlarla örtülmüştür.


Basmane Hamamı (Merkez)

İzmir Basmane semti, Anafartalar Caddesi’nde bulunan bu hamamın yapım tarihini belirten bir bilgiye rastlanmamıştır. Yapı üslubundan XVIII.-XIX. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır.

Kesme taş ve tuğladan yapılan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık bölümü kare planlı olup, üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülmüştür. Bunun dışında kalan bölümlerin üzeri tonozla örtülüdür. Ilıklık ayna tonoz örtülü olup, üç bölümden meydana gelmiştir. Sıcaklık bölümü kare planlı olup, üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür.

Hamam günümüzde iyi bir durumdadır.


Tevfik Paşa Hamamı (Merkez)

İzmir Basmane semti, Anafartalar Caddesi’nde bulunan bu hamamın yapım tarihini belgeleyen kitabe ve herhangi bir belgeye rastlanmamıştır. Yapı üslubundan XIX. yüzyıla ait olduğu sanılmaktadır.

Moloz taş ve tuğladan yapılmış olan hamamın değişik bir plan şekli vardır. Soyunmalık kısmı kare planlı olup, bodrum katı üzerinde ahşap örtülü bir bölümdür. Günümüzde büyük bir bölümü yıkılmış olan ılıklığın ayna tonozla örtülü olduğu izlerden anlaşılmaktadır. Bunun yanında ise yamuk planlı bir mekân görülmektedir.

Sıcaklık kare planlı olup, üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Sıcaklığın içerisine iki halvet hücresi yerleştirilmiştir.


Çukur Hamam (Merkez)

İzmir İkiçeşmelik’teki hamamın yapım tarihini belirten bir kitabesi bulunmamaktadır. Yapı üslubundan XVII.-XVIII. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır.

Kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapılmış olan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık kısmı kareye yakın dikdörtgen planlı olup, üzeri ahşap bir kubbe ile örtülmüştür. Ilıklık kare planlı, üzeri de çapraz tonozla örtülüdür. Buradan geçilen sıcaklık ise dikdörtgen planlıdır ve üzeri manastır tonozu ile örtülüdür.

Hamam günümüzde iyi bir durumdadır.


Kıllıoğlu Hacı İbrahim Vakfı Hamamı (Merkez)

İzmir il merkezi, Tilkilik Semti’nde bulunan bu hamamın kitabesi bulunmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir.

Klasik Osmanlı mimarisi plan düzeninde olduğu sanılan hamam, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır. Soğukluk ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelen hamamın halvet kısmı bulunmamaktadır. Soğukluk bölümü kare planlı olup, üzeri sekizgen kasnaklı bir kubbe ile örtülü idi. Uzun yıllar kendi haline terk edilen bu hamam 1965 yılına kadar kömür deposu olarak kullanılmış, sonra da yıkılmıştır. Hamamdan günümüze herhangi bir iz gelememiştir.


Yeşildirek Hamamı (Merkez)

İzmir Kemeraltı’nda, Yeşildirek Çarşısı içerisinde bulunan bu hamamın kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Yapı üslubundan XVII. Yüzyılda yaptırıldığı sanılmaktadır.

Klasik Osmanlı mimarisi plan tipinde yapılmış olan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir.


Yeni Şark (Saçmacı) Hamamı (Merkez)

İzmir İkiçeşmelik’te bulunan bu hamamın yapım tarihini belirten bir bilgiye rastlanmamıştır. Ancak XIX.-XX. yüzyıllarda büyük değişikliklere uğramış ve özelliğinden uzaklaşmıştır.

Moloz taş ve tuğladan yapılmış olan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık bölümü iki katlı olup, alt katına dükkânlar yerleştirilmiştir. Üzeri dört ahşap direğin taşıdığı dıştan sekizgen kasnaklı oval bir kubbe ile örtülmüştür. İçten ahşap tavanla örtülüdür. Ilıklık kısmı iki ayrı bölümden meydana gelmiştir. Bunların üzeri kubbe ve aynalı tonozla örtülüdür.

Sıcaklık kare planlı ve üzeri pandantifli kubbe ile örtülüdür. Sıcaklığın içerisinde göbek taşı, arkasında da halvet bölümü bulunmaktadır.


Ali Bey Hamamı (Karşıyaka)

İzmir Karşıyaka ilçesinde bulunan bu hamamın arazi konumundan ötürü farklı bir plan düzeni vardır. Yapım tarihini belirten bir kitabesi günümüze gelememiştir. Yapı üslubundan XIX. yüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır.

Kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapılan hamamın arazi konumundan ötürü yamuk bir planı vardır. Soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık yamuk dikdörtgen şeklinde olup, XX. yüzyılda yeniden yapılmıştır. Ilıklık iki bölümden meydana gelmiş, üzeri kubbe ve basık tonozlarla örtülüdür.

Sıcaklık kısmı, ılıklığın doğusunda olup, kare planlı ve üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Sıcaklığın güney tarafına iki bölüm halinde halvet yerleştirilmiştir. Bunların da üzeri kubbe ile örtülüdür.


İzmir il merkezinde bulunan diğer hamamlar değişik amaçlı olarak kullanılmakta olduğundan özelliklerini tümü ile yitirmişlerdir. Bunların başında Basmane’deki Kıllıoğlu Hacı İbrahim Hamamı kömür deposu olarak kullanılmıştır. Kemeraltı’ndaki Yeşildirek Hamamı çarşıya dönüştürülmüştür. Salepçioğlu Hamamı ise uzun yıllar matbaa olarak kullanılmıştır. Kestelli Caddesi’ndeki Çivici Hamamı ise özel bir kişinin mülkiyetindedir.


Aydınoğlu Hamamı (Ödemiş)

İzmir ili Ödemiş ilçesi, Birgi Bucağı’nda bulunan bu hamamın kitabesi günümüze gelememiştir. Bununla beraber Aydınoğlu Mehmet Bey’in h.712 (1312–1313) tarihinde yaptırmış olduğu Birgi Ulu Camisi ile bağlantılı olduğu sanılmaktadır.

Hamam kesme taştan tuğla hatıllı olarak dikdörtgen planlıdır. Soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Bu bölümlerin üzeri pandantifli birer kubbe ile örtülmüştür.


Hamam (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesinde kalenin batısında, İsa Bey Camisi’nin kuzeyindeki bir arazide bulunan bu hamamın ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Yapı üslubundan Aydınoğulları döneminde, XIII.-XIV. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır. Harap bir durumda olmasına rağmen özelliğini koruyan hamamın duvarları kısmen yıkılmış ve çatlamıştır. Üzeri üç kubbe ile örtülü olan hamamın kubbelerinden ikisi tamamen yıkık durumdadır.

Kesme taş ve moloz taştan yapılan hamam 18.00x12.00 m. planlı olup, duvarları düzgün sıralar halinde moloz taş ve tuğlanın alternatifli biçimde örülmesi ile meydana getirilmiştir. Kubbelerinde yalnızca tuğla kullanılmıştır.

Hamamın soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana geldiği anlaşılmaktadır. Doğu yönünden içerisine girilen hamamın soğukluk kısmı 4.60x4.20 m. ölçüsünde dikdörtgen planlıdır. Üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Sıcaklık kare planlı olup, 4.60x4.60 m. ölçüsündedir. Üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülmüştür.

Günümüzde hamam harap bir durumdadır.


Hamam (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesinde İsa Bey Camisi’nin yaklaşık 150 m. batısında tarlalar içerisinde bulunan bu hamamın da yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Yapı üslubundan Aydınoğulları döneminde, XIII.-XIV. yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır.

Hamam moloz taş ve tuğladan dikdörtgen planlı olarak yapılmıştır. Soyunmalık, ılıklık ve soyunmalık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık bölümü 4.20x4.30 m. ölçüsünde kareye yakın dikdörtgen planlı olup, üzeri kubbe ile örtülüdür. Buradan yine kare planlı, üzeri kubbeli ılıklığa geçilmektedir. Ilıklığın yanındaki iki küçük mekânın buraya sonradan eklendiği sanılmaktadır.

Sıcaklık doğu-batı yönünde 3.70x9.50 m. ölçüsünde dikdörtgen planlı olup, üzeri 3.70 m. çapında bir kubbe ile örtülüdür. Bu kubbenin iç kısmında üçgenler ve baklava dilimleri görülmekte olup, bunların büyük bir kısmı da yıkılmıştır. Sıcaklıktan iki ayrı girişle yıkanma hücreleri olan halvetlere geçilmektedir.

Hamam günümüzde harap bir durumdadır.


Hamam (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesi, Atatürk Mahallesi’nde, Bozkurt Sokağı ile Gökkaya Sokağı’nın birleştiği köşede bulunan bu hamam yıkık bir durumdadır. Yapım tarihini belirten kitabe veya belgeye rastlanmamıştır. Bununla beraber yapı üslubundan XIII.-XIV. yüzyıllar arasında yapıldığı sanılmaktadır.

Hamam moloz taş ve tuğladan dikdörtgen planlı olarak yapılmıştır. Kuzeybatısına ise tonozlu bir bölüm sonraki yıllarda eklenmiştir. Hamam soyunmalık ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık kısmı iki kubbeli olup, 4.20x4.20 m. ölçüsünde kare planlıdır. Sıcaklık bölümü kare planlı ve kubbelidir.

Günümüzde harap bir durumdadır.


Saadet Hatun Hamamı (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesinde, Efes Müzesi bitişiğinde bulunan bu hamam müzenin bir bölümünü oluşturmaktadır. Hamamın kitabesi günümüze gelememiş, yapı üslubundan XVI. yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır. Hamam ismini veren Saadet Hatun’un kim olduğu konusunda kaynaklarda herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. Bununla beraber Aydınoğulları soyundan gelen bir kişi olduğu sanılmaktadır.

Moloz taş ve tuğladan yapılan hamam haçvari dört eyvanlı ve dört köşe hücreli hamam tipinin değişik bir uygulamasıdır. Soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık ile ılıklık arasında küçük bir geçiş mekânı bulunan bu hamam Efes Müzesi tarafından 1969–1972 yıllarında onarılmıştır. Günümüzde müzenin etnografya bölümünü oluşturmaktadır.





Efes Bizans Hamamları (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesi, Ephesos antik kentinin kuzey yönündeki meydan ortasında bulunan bu hamam karmaşık bir plan düzeni göstermektedir. Büyük olasılıkla MS. VI. yüzyılda yapılmıştır.

Kesme taş ve mermerden yapılan hamamın batı cephesini boydan boya kaplayan büyük bir salon bulunmaktadır. Bu salonun dinlenme amaçlı yapıldığı sanılmaktadır. Bunun doğu yönünde, cadde üzerinde birbirlerinden ayrı iki yapı daha dikkati çekmektedir. Bunlardan güneydekinin ortasında yarım yuvarlak olan bölümün ne amaçla kullanıldığı bilinmemekle birlikte bir salon görünümündedir. Buradan doğu ve batıya açılan kapılarla da daha küçük salonlara geçilmektedir. Diğer yapı daha karmaşık bir plan düzeni göstermektedir. Bu yapının ortasındaki üzeri tonozla örtülü olduğu sanılan hamamın sıcaklık kısmı ile doğusunda da küçük yıkanma yerleri bulunmaktadır.

Hamamda yapılan kazı çalışmaları sırasında çok sayıda küp ile karşılaşılmıştır.


Efes Liman Hamamları (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesi, Ephesos antik kentinde Liman ile Gymnasion arasında Liman Hamamı bulunmaktadır. Hamam MS.II. yüzyılda yapılmış ve İmparator II.Constantinus (337-361) zamanında onarılmıştır.

Ephesos’un en büyük yapılarından biri olan hamam kuzey-güney yönünde, 160x170 m. ölçüsünde ve 28 m. yüksekliğindedir. Roma dönemi hamamlarında olduğu gibi doğusunda yapının bütününü kapsayan uzun bir salona yer verilmiştir. Bunun ortasında frigidarium (sıcaklık), iki yanında da soyunma odaları bulunmaktadır. Frigidariumun ortasında 30 m. uzunluğunda elips şeklinde büyük bir havuz vardır. Bu bölüm duvarlara dayalı olarak 11 m. yüksekliğinde pembe ve gri granit sütunlarla çepeçevre kuşatılmıştır. Sütunların başlıkları mermerden kompozit üsluptadır. Bunlar tuğladan yapılmış tonozlu çatıyı taşımaktadır. Soyunma yerleri büyük blok taşlardan yapılmış olup, oldukça kalın payelerle birbirlerinden ayrılmıştır. Her bölümün içerisine geniş nişler yerleştirilmiştir. Kazılarda rastlanılan heykellerin bu nişlere yerleştirildiği anlaşılmaktadır.

Hamamın sıcaklığı olan calderium frigidariumun batısında geniş ve yüksek bir salon görünümündedir.


Skolastikia Hamamı (Selçuk)

İzmir ili Selçuk ilçesi, Ephesos antik kentinde, Kuretler Caddesi’nin kuzeyinde, Traian Çeşmesi ile Hadrianus Mabedi arasında yer almaktadır. Efes’teki yapıların en büyüklerinden biri olan bu hamam üç katlı olarak yapılmıştır. Skolastikia Hamamı MS. I. yüzyılda yapılmış ve IV. Yüzyılın sonuna kadar çeşitli dönemlerde onarılmıştır.

Roma İmparatorluk döneminde hamamların kendine özgü kuralları vardı. Bunlardan zengin ve yoksul tüm şehir halkı yararlanırdı. Fakirlerden ücret alınmaz, zenginler ise daha çok öğleden sonra hizmetkârları ile birlikte hamamlara gider ve burada uzun süre kalırlardı. Roma hamamlarında önce apoditerium (soyunmalık)denilen bölümde soyunulur, sudotoriumda terlenir, calderiumda da yıkanılırdı. Yıkanmadan sonra da tepidariumda diğer kişilerle sohbet edilir, siyaset yapılırdı. Son olarak da frigidarium denilen soğuk havuza girilirdi.

Skolastikia Hamamı’nın iki ayrı girişi vardır. Bunlardan bir tanesi Kuretler Caddesi’nde, diğeri de doğudaki sokak içerisindendir. Bunlardan her iki kapı da apoditeriuma açılırdı. Son derece büyük ölçüdeki bu salonun içerisinde de nişler bulunuyordu. Bu nişlerden biri içerisinde MS. IV. yüzyılda hamamı son kez onartan Christian Skolastika’nın heykeli bulunmuştur.

Apoditeriumun batısında frigidarium bulunmaktadır. Bunun ortasında elips planlı soğuk su havuzu vardır. Apoditeriumun kuzeyindeki kemerli bir kapıdan hamamın ılıklığı olan tepidariuma geçilmektedir. Bu bölümün duvarlarında ve zemininin altında sıcak hava dolaşımını sağlayan künklere yer verilmiştir. Bu bölümün doğu duvarı kenarında rastlanan renkli küçük mermerlerden mozaik parçası hamamın orijinal tabanının mozaiklerle kaplı olduğuna işaret etmektedir. MS. IV. yüzyılda yapılan onarım sırasında bunun üzerine mermer kaplamalar yerleştirilmiştir. Tepidariumdan küçük ve dar bir kapı ile calderiuma girilir. Günümüze iyi bir durumda gelmiş olan bu bölümün duvarları çeşitli dönemlerde yapılmış mermer ve tuğla levhalarla kaplanmıştır. Ayrıca zemine de pişmiş topraktan sıcak havayı dolaştıran kanallar yapılmıştır. Sıcak havanın sağlandığı külhan (hippocaus) bu bölümün batısında bulunmaktadır.


Yalınayak Hamamı (Tire)

İzmir ili Tire ilçesinde bulunan bu hamam, Yalınayak Cami ile birlikte Hasan Çavuş isimli bir kişi tarafından yaptırılmıştır. Kitabesi bulunmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber yapı üslubundan ve vakfiyesinden XVI. yüzyılın ortalarında yapıldığı sanılmaktadır.

Kesme taş, moloz taş ve tuğladan, dikdörtgen planlı olarak yapılmış olan hamam soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Bölümlerin üzeri pandantifli kubbelerle örtülmüştür.


Hamam (Torbalı)

İzmir ili Torbalı ilçesinde, Metropolis antik kentinde bulunan bu hamam MS.II. yüzyılda Roma döneminde yapılmıştır.

Roma hamamlarının tipik özelliklerini yansıtan hamam sıcaklık (calderiım), ılıklık (tipidarium) ve soğukluktan (frigidarium) meydana gelmiştir. Hamam döşeme altındaki, bir metre yüksekliğinde olan ısıtma sistemi (hypocaust) ve duvarların içerisine yerleştirilmiş içleri boş tuğlalarla (tabuli) ısıtılmıştır.

Prof.Dr. Recep Meriç 1997 yılında hamamda yaptığı kazılarda Geç Roma Çağına tarihlenen çok sayıda gümüş sikke ortaya çıkarmıştır.

Kaynak : www.kenthaber.com

 

* Bizi Takip Edin

Son Mesajlar

Ynt: KKTC Lefkoşa Selimiye Camii (Aya Sofya Katedrali) Gönderen: karacanenes
[25 Mart 2024, 12:09:22]


Teknik Personel Gönderen: TAŞYAPI
[24 Mart 2024, 16:13:27]


ÖN MUHASABE VE MİMAR PERSONEL ALIMI Gönderen: osman.blnk
[24 Mart 2024, 10:19:47]


Restorasyon alanında iş arıyorum Gönderen: Sudenur uysal
[22 Mart 2024, 19:19:58]


RESTORASYON ALANINDA DENEYİMLİ İNŞAAT TEKNİKERİ Gönderen: cabiyotlu
[22 Mart 2024, 11:02:48]


Ynt: NAKKAŞ/KALEMİŞİ/RESTARASYON EKİBİ Gönderen: nAKkaŞBey38
[22 Mart 2024, 01:59:53]

SimplePortal 2.3.7 © 2008-2024, SimplePortal