Bu yazıdan dinle alakalı sorularınıza, “Tanrı var mı, yok mu?” ikilemlerinize herhangi bir cevap bulamazsınız. Ancak dünyadaki ilginç kiliseleri merak ediyorsanız, doğru yerdesiniz.
Pek tabiî, dünyada öne çıkan pek çok önemli kilise binası bulunuyor. Ancak bu liste, içlerinden mimarî özellikleriyle öne çıkanları, ya da en azından mimarî diliyle diğerlerinden ayrılanları ortaya çıkartmayı amaçlıyor.
Listenin en üstünde, İzlanda’nın başkenti Reykjavik’te bulunan Hallgrímur Kilisesi yer alıyor. 74,5 metrelik yüksekliğiyle gerçekten de baş döndürücü olan bu yapı, yapımının 41 yıl sürmüş olmasıyla da dikkat çekiyor.
Bunun dışında, Brezilya’dan, Filipinler’den, İtalya’dan, Arjantin’den ve daha pek çok ülkeden kiliseler de listede yer alıyor.
Merak ediyorsanız, derleyenler Türkiye’yi de es geçmemiş. Göreme’de yer alan ve kayaların içinin oyulmasıyla yapılan tarihî kilise kalıntıları, listenin 5. sırasında kendine yer bulmuş.
Şimdi sözü daha fazla uzatmayarak, sizleri dünyanın en farklı 20 kilisesi listesiyle baş başa bırakıyoruz. Koltuklarınıza yaslanın ve tadını çıkartmaya bakın.
Brasilia Katedrali, Brezilya
Mimar: Oscar Niemeyer
101. yaşını kutladığımız Kübalı usta mimar Niemeyer’in eseri olan kilise, göğe doğru yükselen iki eli andıran yapısıyla, takdiri hak ediyor.
Kilisenin yapımı 1970’te tamamlanmış.
Paoay Kilisesi, Filipinler
Mimar: Fr. Antonio Estavillo
İlk bakışta Aztek mimarisini hatırlatan Paoay Kilisesi, devasa kütlesi ve gücüyle ön plana çıkıyor. Yapının duvarları 1,67 metre kalınlığında. Kiliseyi 24 adet oyulmuş destek ayakta tutuyor.
Gotik ve barok karışımı bir tasarımı olan yapının inşaatına 1704’te başlanmış, ancak 1706’da yaşanan bir depremle kilise tanınmaz hale gelmiş. Sonunda 1894’te Fr Antonio Estavillo liderliğindeki mimarî ekip kilisenin yapımını tamamlamış.
Duomo, Milano, İtalya
Mimar: Muhtelif
Avrupa’nın en büyük ikinci kilisesi olan Duomo, heybeti ve ihtişamıyla görenleri büyüleyeceğinin garantisini veriyor.
Yapımı 500 yıldan fazla süren kiliseyi yazar Mark Twain’in şu sözleri çok iyi anlatıyor:
“Duomo’yu Roma’daki St. Peter’s Katedrali’nden sonra ikinci en büyük kilise sayarlar. Ben bu kilisenin insan eliyle yapılmış herhangi bir şeyin ardından ikinci gelmesini anlayamıyorum.”
Göreme’deki kilise kalıntıları, Türkiye
Kapadokya Vadisi üzerinde bulunan ve Türkiye’nin sayılı antik kiliselerinden sayılabilecek bu kalıntıların ne zaman inşa edildiği tam olarak bilinmiyor.
Kilisenin oyulduğu kayaların volkanik özellikler gösterdiği, böylece devasa kütlelere sahip kayaların oyulmasına olanak tanıdığı belirtiliyor.
Yeşil kilise, Buenos Aires, Arjantin
Ülkede “Huerto de Olivos” (Zeytin Bahçesi) olarak da anılan bu kilise, bugünün “yeşil mimarî”sine yol gösteriyor gibi…
Borgund Kilisesi, Lærdal, Norveç
Ahşap kiliseler, İskandinav ülkelerinde gayet yaygın olarak bulunmaktaydı. Ancak zamanla geriye çok az örneği kaldı.
Bunlardan bir tanesi de, Norveç’in iyi korunmuş 28 ahşap kilisesinden bir tanesi olan Borgund Kilisesi. Muhtemelen 12. yüzyılın sonunda inşa edilmiş olan kilise, yapımından bu yana hiç değişmedi, hatta büyük oranda restorasyon geçirmeden bugünlere kadar geldi.
Paraportiani Kilisesi, Mykonos, Yunanistan
Yunanistan’ın Mykonos adasında bulunan Paraportiani Kilisesi’nin isminin anlamı “ikinci geçit”, zira zamanında bu bölgede Orta Çağ’dan kalma taş duvarlardan oluşan bir geçit yer almaktaymış.
Kilisenin bir kısmı 1425’te, bir kısmı ise 16. ve 17. yüzyıllarda inşa edilmiş.
Sagrada Familia, Barselona, İspanya
Mimar: Antoni Gaudí
Gaudí’nin 1882 yılında başlayarak 15 yıl boyunca üzerinde çalıştığı ve maalesef tamamlayamadığı başyapıtının yapımı, bugün de devam ediyor.
Usta mimarın çizimlerine sadık kalınarak devam eden kilise inşaatında, en tepede 170 metre uzunluğunda bir Hz. İsa kulesinin olması planlanıyor.
St. Basil Katedrali, Moskova, Rusya
Mimar: Postnik Yakovlev
Moskova’nın ünlü Kızıl Meydan’ında yer alan St Basil Katedrali, renkli yapısıyla ilk bakışta hemen göze çarpıyor. Hatta kiliseyi gören pek çoklarının aklına lolipop gelebiliyor.
“Korkunç Ivan” olarak da bilinen Rus İmparatoru IV. Ivan tarafından 1555-1561 yılları arasında inşa ettirilen kilisenin mimarı, Postnik Yakovlev.
Efsaneye göre, Korkunç Ivan, kilisenin tamamlanmasının ardından Yakovlev’i kör ettirmiş. Amacı, mimarın başka birisi için bu kadar muhteşem bir eser yapmasını engellemekmiş. Ancak bu sadece bir efsane, zira Yakovlev’in St Basit Katedrali’nden sonra pek çok kilise tasarladığı biliniyor.
Stykkishólmur Kilisesi, İzlanda
İzlanda’dan listeye giren ikinci yapı olan bu kilise, gerçekten de enteresan görünüyor.
Higuey Bazilikası, Dominik Cumhuriyeti 
Mimar: Muhtelif
Dominik Cumhuriyeti’nin Higuey şehrinde yer alan bazilika, enteresan görüntüsüyle bir piknik sepetini andırıyor.
Ülkenin en çok bilinen mimarî eseri olan yapı, Fransız mimarlar tarafından 1971 yılında inşa edilmiş.
Grace Fellowship Baptist Kilisesi, Baltimore, ABD
Bu enteresan yapının gerçekten de bir kilise olduğuna inanmak zor, ama öyle. Bir zamanlar lokanta olan bu bina, dönüştürülerek kilise haline getirilmiş ve ortaya bu ilginç manzara çıkmış.
Las Lajas Katedrali, Kolombiya
Bir tarafı nehirden geçişi sağlayan bir köprü, diğer tarafı ise bir kilise. Uzaktan bakıldığında, gerçekten de mükemmel görünüyor.
Yapımı 1916’da tamamlanan bu kilisenin de bir efsanesi var: Yerli halk, Bakire Meryem’in bu kilisede göründüğüne inanıyor.
Jubilee Kilisesi, Roma, İtalya
Mimar: Richard Meier
1996 yılında inşa edilen Jubilee Kilisesi, özel bir beton kullanılarak üretilmiş beyaz duvarlarıyla dikkat çekiyor.
St Joseph Ukrayna Katolik Kilisesi, Chicago, ABD
Bu kilisenin enteresan tarafı, ABD’nin hiçbir yerinde göremeyeceğimiz Sovyet mimarîsine benzer bir mimarîye sahip olması. Devasa kütlesi ve gri renkleriyle gerçekten de Sovyet tipi mimarlığı akla getiriyor.
Binanın yapım tarihi 1956.
Notre Dame du Haut, Fransa
Mimar: Le Corbusier
İsviçre asıllı Fransız mimar Le Corbusier’nin 1954’te inşa ettiği bu kiliseyi anmadan olmazdı. Usta mimarın en önemli yapılarından biri olan kilisenin çatısını bazıları ünlü şarkıcı Elvis Presley’nin saçlarına benzetiyor.
Bir diğer ilginç nokta ise, kiliseye yağmur yağdığında çatıda biriken suların hemen yandaki havuza akması ve güzel bir şelale görüntüsü oluşturması.
Huntigton Beach, ABD
Bu yazının başlığı “en farklı 20 kilise”, “en güzel 20 kilise” değil. O halde, gerçekten de korkunç görünen bu yapıyı anmak gerekiyor.
Bu kilise üzerine fazla bilgimiz yok, ancak üzerindeki devasa Shell logosuna bakıldığında, sponsorluğunu Shell’in yaptığını düşünmeden edemiyoruz.
St. Gildas Şapeli, Brittany, Fransa
Fransa’nın Brittany şehrindeki Blavet Kanalı üzerindeki bir kayada yer alan bu kilise, bir zamanlar büyülü olduğuna inanılan bir yerde bulunuyor.
Rio de Janerio Katedrali, Brezilya
Rio de Janerio Katedrali, ilk bakışta Mısır Piramitlerini andıran bir görüntüye sahip.
1964 ve 1979 yılları arasında inşa edilen yapının çapı 96 metre, toplam yüksekliği ise 75 metre. Katedral aynı anda 20 bin kişiyi ağırlayabiliyor.
