Restorasyon Forum

Hoşgeldiniz Ziyaretçi. Lütfen giriş yapın veya kayıt olun.

Restorasyon Forum - Reklam Alanı

Gönderen Konu: KÂGİR YAPI RESTORASYONU  (Okunma sayısı 16369 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

RestorasyonForum

  • Yönetici
  • *****
  • İleti: 739
KÂGİR YAPI RESTORASYONU
« : 02 Mart 2009, 21:31:49 »
(İsmet Ahsen Mocan-Rölöve ve Restorasyon Dergisi, Sayı-5, 1983) derlenmiştir.
1. ONARIMLARDA TAMAMLAMALAR İÇİN ORİJİNAL MALZEME BENZERİ MALZEME KULLANILMASI
- Onarımda tamamlama işleri için orijinal malzemenin benzeri kullanıyor ise, çeşitli belirtme teknikleri ile onarılan kısmın orijinalden ayrımı sağlanmaktadır .Aşağıda belirtilen bu teknikler çeşitli kagir yapılar ve yapı eleman onarımlarında yaygın olarak kullanılmaktadır .
a. Farklı derinliklerde satıh uygulaması :
Çok yaygın bir tekniktir .Bu tekniğin ilk örneklerinde onarılan sathın 2-3 cm. orijinal satıhtan dışarıda inşaa edilmesi şeklinde bir uygulama görmekteyiz (Şekil 1). Ancak daha sonra bu tekniğin yanlış uygulandığı, onarılan orijinal elemanın bir ölçüde ikinci plana itildiği şeklindeki kritik ile bu teknik terk edilmiş ve 20'nci yüzyılın ortalarından itibaren yeni uygulamada onarılan satıh orijinale göre 2-3 cm. geri çekilmiştir (Fotoğraf: 1). Bu onarım şeklini büyük satıhlarda gördüğümüz gibi, küçük elemanların onarımında da görmekteyiz.
b. Diğer uygulama ise orijinal satıh ile tamamlama yapılan satıh arasında (bu iki satıh aynı düzlemde olmak üzere) bir sınır (hat) geçirme tekniğidir .Bu tipte belli başlı üç çeşit uygulama vardır.

-Birinci örnekte, onarım malzemesinin onarım sathıyla birleştiği yerdeki ilk sırayı 2-3 cm. dışarıya taşırmak veya içeriye çekmek şeklindeki uygulamadır.

-Diğer uygulama ise, bu iki satıh arasına değişik malzemeden sınır çekilmesi şeklidir (Fotoğraf: 3). Üçüncü uygulamada ise, kullanılan ara harcını orijinalin üstündeki ilk tabakada biraz kalın tutmak ve kalın bir derz hattı meydana getirmek suretiyle müdahaleyi orijinalden ayırmak amaçlanmaktadır.

Her üç teknikte de ışık-gölge; etkisinden büyük çapta faydalanılır.

c. Orijinal ile onarım arasında görsel farklılaştırma yaratacak diğer belirtme tekniği, onarımın kısmındaki elemanların ara malzemesine değişik derzleme teknikleri uygulanması şeklindedir Seçilecek derz tekniği verilmek istenilen tesire göre çeşitli. olabilmektedir (Şekil 3-4). Bu teknik kesilmiş yapı elemanlarını (duvar , kemer , tonoz gibi) orijinalinde devam ettiğini belirtmek gayesiyle de kullanılmaktadır. Bu çeşit uygulamadaki amaç hem bitiş yüzündeki sathı sağlamlaştırmak, hem de elemanın kesitteki dokusunu verecek görüntüyü sağlamaktır.

d. Yaygın uygulamasını gördüğümüz diğer bir belirtme tekniği, aynı yapı malzemesinin niteliklerinde, orijinal malzemeye göre değişiklik yaparak onarımda kullanılmasıdır .Bu uygulamayı da esasta aşağıda belirtildiği gibi dört ayrı tipte görmekteyiz.
-Orijinal malzemenin aynı olan onarım malzemesinin renk tonu orijinalinkine göre değiştirilir .Bu iki sathın arasında farklılaşmaya sebep olur.

-Ebatta yapılan farklılaşmada, orijinale göre onarım malzemesi gözle fark edilebilir şekilde büyük veya küçük ölçüde hazırlanır.Örgü tekniği ise orijinalle aynı tekniktedir (Şekil6), (Fotoğraf: 5).
-Dördüncü uygulama tipinde; Orijinalle aynı nitelikteki malzeme onarım ayrı bir örgü tekniği ile kullanılır bu da cephede doku farklılaşması meydana getirerek onarımın belirlenmesini sağlar.

2. ONARIMLARDA TAMAMLAMALAR İÇİN ORİJİNAL MALZEMEDEN DEĞİŞİK MALZEME KULLANILMASI
a. Yapı elemanlarının tamamlanması, konsolide edilmesi: Genelde orijinal malzemeyi olduğu gibi bırakmak, zaman içinde meydana gelmiş olan boşlukların (Iakunaların) çürük ve eksik kısımların orijinalden değişik bir malzeme ile tamamlanması, konsolide edilmesi de restorasyonlarda yaygın olarak kullanılan bir tekniktir .Ancak tabii taş-mermer gibi sağlam yapılı malzemelerin, kendilerine göre daha zayıf bir malzeme ile onarımları ters bir tutum ise de, İtalya’daki uygulamalarda bu sistemi de görmekteyiz. Bunu çarpıcı bir örnek olarak da mermer veya monolitik taşların tuğla ile onarılması tamamlanması gösterilebilinir .Bu nitelikteki değişik tip malzeme ile yapılan tamamlamalarda malzeme, doku ve renk farklılaşmaları nedeni ile, görünümde büyük bir kontrast ortaya çıkmaktadır.

.Bu uygulamadaki tipik örnekler şunlardır:
Tabii kesme taşın moloz taş ile tamamlanması; (Şekil: 9): Tabii kesme taşın düzgün tuğla örgü ile tamamlanması (Fotoğraf: 16) Renk ve dokuyu orijinale uydurarak yapılan ''imitasyon'' diyebileceğimiz uygulamalarda ise görsel bakımından orijinal ile yeni malzemenin uyumu sağlanmaktadır .(Örnek olarak tabi kesme taşın beton veya betonarme ile tamamlanması gösterilebilinir (Şekil 10). Bu kategoriye mozaik harçlı beton malzemesinde dahil edebiliriz (Fotoğraf:.17) Diğer bir uygulama ise; taş, duvar, tonoz veya kubbe gibi yapı elemanlarının tuğla ile tamamlanmasıdır. Bu teknikte tuğla taş konstrüksiyona uyacak şekilde değişik örgü sistemleriyle, değişik ifadelerle kullanılır (Fotoğraf: 15). Çok seyrek uygulanan sistemlerden biri ise tuğlanın moloz taş veya beton ile tamamlanmasıdır .
b. Tamamlamada bir diğer husus ise kullanılan ara malzemeye orijinale uygun detay kazandırmaktadır .Bu da çeşitli şekillerde olmaktadır. (Örneğin; ''Anastylosis''lerde (yani mevcut fakat birbirlerinden ayrılmış parçaların başka bir ara malzeme kullanarak bir araya getirilmesi işlemi) ara malzemenin başlıca iki şekilde yorumlanarak kullanıldığını görmekteyiz.
-İlkinde, sadece bulunan parçalar ara birleştirici malzeme vasıtası ile bir araya getirilmekte, ara malzeme üzerine. herhangi bir yorum getirilmemektedir (Şekil 10). Benzer diğer bir uygulama (Fotoğraf: 10) gösterilmiştir.
-ikinci uygulamada ise, ara malzeme üzerine bazı detaylar işlenmekte tamamlayıcı hatlar, izler çizilerek bir çeşit yorum yapılmakta, (Şekil 11 ) veya tamamlama yapılmaktadır (Fotoğraf: 15). Bunlarda tabii ki, bir araştırma sonunda ortaya çıkan bilineni ifade etmektedir ve kullanılan detaylar edinilen bilginin niteliğine göre az veya çok olmaktadır.
c. Onarımda bazı elemanların yeni malzeme ile rekonstrüksiyonları: Bazı onarımlarda mevzi olarak geleneksel veya modern malzeme, eleman rekonstrüksiyonları için kullanılmaktadır. Daha çok arkeolojik sitlerde kullanılan bu çeşit tamamlamalar ise, dört ayrı niteliktedir.
-ilk tipte onarım (tamamlama) malzemesi kendi niteliğinde kullanılmakta orijinal duruma atıf yapılmamaktadır. Bu gaye ile yapılan tamamlamalar daha çok eserin konsolide edilmesi ve/veya tahribattan korunması gayesi ile olduğu kadar, yeni işlevlerin getirdiği mecburiyetlerden de kaynaklanmaktadır (Fotoğraf: 5,6).
-ikinci tip uygulamada eserin parçası olan orijinal eleman ana hatları ile kopya edilmekte, ancak tamamlama (veya rekonstrüksiyon) malzemesi kendi görünümünde bırakılmaktadır (Şekil: 12), (Fotoğraf:7).
-Üçüncü tip uygulamada, orijinal eleman kopya edilmekte, aynı zamanda orijinal malzemenin görünümü (doku, elyaf , renk gibi) yeni malzeme üzerine uygulanmaktadır (şekil: 13), (Fotoğraf:8 ).
-Dördüncü tip uygulamada, daha çok koruma-dondurma amaçlı restorasyonlarda görülür .Onarımda kesik (ve kesit) olarak gösterilmesi gerekli duvar , tonoz, kemer gibi elemanların konstruktif dokusunu kesitte göstermektedir .Orijinalden değişik onarım malzemesi kullanılarak yapılan tip uygulamada yeni malzeme veya malzemeler orijinale atıf yapacak şekilde çeşitli örgü, doku da kullanılır (Şekil 14). Diğer bir uygulamada ise koruyucu bitiş malzemesi kendi niteliğinde bırakılır (Fotoğraf:9).
3. DİĞER UYGULAMALAR:
a. Onarım yapılan kısma, üzerinde onarımla ilgili çok kısa bilgi bulunan bir plaka veya elemanın konularak onarım belirtilmektedir. Bu yöntemde çeşitli şekillerde uygulanmaktadır. Kullanılan plaka veya elemanın büyüklüğüne göre onarım tarihi, kimin (hangi kuruluşun) onarımı gerçekleştirdiği gibi konular bu elemanlar üzerinde belirtilir.
-Bu uygulamada bazen yapı elemanlarından biri üzerinde bilgi verilir .Bu malzeme bir tuğla, kiremit olduğu gibi (Fotoğraf: 2) bir Lento taşı da olabilir (Fotoğraf: 10 ). Bu elemanlar biraz dikkat ile fark edilebilecek niteliktedir .Dikkati daha fazla çeken diğer uygulamada, üzerinde bilgi olan malzeme diğerlerinden farklı ebattadır (Fotoğraf: 1, 5).-plaka halinde olanlar ise genellikle onarım malzemesinde değişik malzeme ve ebatta olmakta, yapı elemanlarının arasında olduğu gibi, üzerine de monte edilmektedir (Fotoğraf: 23).
-Bir başka uygulama ise; onarılan eserin görünür bir yerine onarıma başlanmadan önceki durumu gösterin bir fotoğraf veya çizimin konması şeklindedir .Görsel olarak onarım öncesi ve sonrasını mukayese etmek açısından bu yöntemde etkendir .
b. Esasta tamamlama tekniği olmayan, konsolidasyon uygulamalarına da kısaca değinmek (konuyla ilgisi açısından) faydalı olacaktır .Konsolidasyonlar için tüm yapıya veya yapı elemanlarına uygulanan malzemenin belirtilmesi gerekmektedir .Bu uygulamalarda genelde konsolidasyon malzemesi olarak orijinalden farklı malzemeler kullanılmıştır.
XIX. ve XX. Yüzyıl başlarında taş mermer konsolidasyonu için çıplak metal kanca, atkı kullanılması iyi sonuç vermemiş, bazı yapı elemanları bu uygulama sonucu pas akması veya genleşme çatlamasından dolayı daha fazla tahrip olunmuştur (Fotoğraf: 24). Yapıları desteklemek için inşaa edilen kontrfor ve iskeletler yapının görünümünü, anıtsal ve yapısal değerlerini tahrip etmeyecek nitelikte olmalıdır (Fotoğraf:23).
Son iki madde de ise; çeşitli devirlerin, çeşitli tekniklerle belirtildiği iki uygulama yer almaktadır .
c. , Bunlardan ilki onarımda devir farklılaşmalarının belirtilmesidir .Bu hususta Vendik Tüzüğü'nün 11 'nci maddesinde şöyle denilmektedir: ''Anıta mâl edilmiş farklı devirlerin geçerli katkıları saygı görmelidir; zira onarımın amacı stil birliği değildir .Bir anıt üst üste çeşitli devirlerin izlerini taşırsa ancak bazı özel hallerde haklı çıkabilir''. Nihai kararında bir ekip tarafından alınması temenni edilmektedir. İzlenilen "örneklerden edinilen intibaa göre bu tip çalışmalar adeta belirtme tekniklerinin bir araya geldiği sentez hüviyetindedir .Ancak onarımda kullanılan her bir belirtme tekniği kendi içinde en iyisi olsa dahi, neticede eserin tüm artistik-mimari değerlerinin tahribi ile bir ''yamalı bohça'' görüntüsü de olabilmektedir .Bu tip uygulama için ustaca çözümlere gerek vardır (Fotoğraf: 21 , 22, 19, 20).
d. Son olarak da onarım üzerine yapılan onarımlarda kullanılan belirtme tekniklerini görmekteyiz. Zaman içinde onarım anlayışı ve tekniklerinin değişmesi; veya ilk onarımların iyi netice vermemesi sonucu yeniden müdahale gerekmektedir .Bu durumun ortaya çıkması 'halinde ilk onarımın muhafaza edilerek yenisi ile takviyesi veya korunması, yeni belirtme tekniklerinin kullanılmasını gerektirmektedir .Çeşitli tekniklerin karışık olarak bir arada uygulanması, bir önceki durumda olduğu gibi, onarımı, amaçlarından biri olan anlaşılabilir olması niteliğinden saptırmaktadır .Bu da eserin artistik ve mimari değerlerini tahrip etmektedir.
Bu Foruma yaptığınız ilk ziyaretiniz ise, Forumumuzda bilgi alışverişinde bulunabilmeniz için öncelikle Kayıt olmalısınız. Üye olmayanlar Forumumuzda. Konu açamaz, Eklenti indiremez. Forumumuzu tam anlamıyla kullanmak için Üye olabilirsiniz..

guldogus
  • Yeni Üye
  • *
  • İleti: 1
  • Cinsiyet: Bayan
Ynt: KÂGİR YAPI RESTORASYONU
« Yanıtla #1 : 03 Ocak 2012, 13:53:18 »
yazının resimleri nasıl görünecek

Jiyan KOYUNCU

  • Yeni Üye
  • *
  • İleti: 33
  • Cinsiyet: Bay
  • Meslek:Restoratör
Ynt: KÂGİR YAPI RESTORASYONU
« Yanıtla #2 : 20 Mart 2013, 16:08:53 »
Resimleride koysaydın iyi olurdu.

 

* Bizi Takip Edin

Son Mesajlar

Ynt: KKTC Lefkoşa Selimiye Camii (Aya Sofya Katedrali) Gönderen: karacanenes
[25 Mart 2024, 12:09:22]


Teknik Personel Gönderen: TAŞYAPI
[24 Mart 2024, 16:13:27]


ÖN MUHASABE VE MİMAR PERSONEL ALIMI Gönderen: osman.blnk
[24 Mart 2024, 10:19:47]


Restorasyon alanında iş arıyorum Gönderen: Sudenur uysal
[22 Mart 2024, 19:19:58]


RESTORASYON ALANINDA DENEYİMLİ İNŞAAT TEKNİKERİ Gönderen: cabiyotlu
[22 Mart 2024, 11:02:48]


Ynt: NAKKAŞ/KALEMİŞİ/RESTARASYON EKİBİ Gönderen: nAKkaŞBey38
[22 Mart 2024, 01:59:53]

SimplePortal 2.3.7 © 2008-2024, SimplePortal