Dış cephe yüzey temizliği
Yapıların dış cephe temizliği için Kültür Bakanlığı Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuarı tarafından yapılacak analizler sonucu kullanılacak malzeme ve oranları tespit edilecektir. Bina cephelerinde yapılacak her türlü uygulama laboratuar sonuçlarına göre yapılır. Genel olarak yapılan uygulamalar şöyle özetlenebilir:
Eser yüzeyinde oluşan kir tabakasının yumuşatılması için, bina cephesine her kata noktasal delikleri olan yassı hortumlar takılarak, 3-4 saat kesintisiz ıslak uygulama yapılır. Bu uygulama eserin yüzeyindeki toz tabakasını alacağı gibi, eserin derinlerine işleyen sülfatı da yumuşatacaktır. Bu işlem sonunda yüzey yumuşak fırçalarla fırçalanmalıdır.
Bu uygulamadan sonra, tamamen bazik olan (PH=9) amonyum bikarbonat çözeltisi tüm yüzeye yumuşak fırçalarla sürülerek, hava almayacak şekilde kapatılmalıdır. Bu işlem belli modüller halinde tekrarlanacaktır. Çözelti eser yüzeyinde 6-7 saat bekledikten sonra max. 4 bar basınçlı su ile sis şeklinde yıkanır.
Günümüzde bazı firmalar yurt dışından getirdikleri kimyasalları kullanmaktadırlar. Bu malzemelerin kimyasal bileşiminde bulunan maddeler taşa hemen zarar vermese de ileride hasarlara neden olabilecektir. Ayrıca birkaç kimyasal bütün taşlara uygulanmakta ve taşın özelliği göz ardı edilmektedir.
Yapılması gereken eserin belli noktalarından taş parçaları alınarak Kültür Bakanlığı Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuarı tarafından incelenmesi ve taşın organik yapısına, kirlilik derecesine göre uygun çözelti malzeme tespit edilmeleridir. Bu tespit resmi raporlar halinde uygulamayı yapacak restoratörlere verilerek bu doğrultuda restorasyon işlemi yapılmalıdır.
Esere olabildiğince fiziksel müdahale olmamalıdır. Örneğin, taşın taraklanması yada, taşı kumlama gibi metotlar, taş yüzeyinde bulunan patinayı tamamen kaldırarak eseri atmosferik ortamda çıplak bırakmaktadır. Böylece eser daha korunmasız kalacaktır.
Bazik özellikli kimyasal madde olan AB-57 kullanımı sonucunda eser yüzeyinde çiziklere ve deformasyona neden olmamaktadır. Buna taşa yapılan Kültür Bakanlığı Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuarı analizleri sonucunda ulaşılmış ve uygunluğu onaylanmıştır. İlk yıkamada çıkmayan atmosferik ve diğer kirler aynı metot tekrarlanarak kir yüzeyden arındırılır.
Cephe temizliğinde dikkat edilmesi gereken nokta, kullanılan malzemelerin asidik özellikte olup olmadığıdır. Yapı taşları bazik özellikte olduğundan asit taşın patinasını yok ederek taşın korunmasız kalmasına neden olur. Bu da cephenin daha kısa bir sürede bozulmasına ve dağılmasına neden olur.
